Mijn weg over oude wegen zal naar het Langgraf gaan. Het Langgraf waarvan er in Nederland maar één is. 100 km naar het oosten bij Wildeshausen, even ten zuiden van Oldenburg en in Sleeswijk Holstein in Duitsland, liggen er nog enkele. Het Langgraf werd vroeger in de volksmond “Bruyn Stien” genoemd. Binnen de vrijwel complete stenenkrans van 52 stenen (gerestaureerd) liggen twee grafkelders ingebed in de 40 meter lange dekheuvel. Het noordelijke graf heeft drie dekstenen op zes zij- en twee sluitstenen. Het zuidelijke heeft vijf dekstenen gehad waarvan er nog slechts twee over zijn. Bovendien ontbreekt één van 10 draagstenen. Wel hebben beide graven nog twee poort-zijstenen. In tegenstelling tot de globale oost – west orientatie van de overige hunebedden, is dit langgraf vrijwel noord – zuid gericht.
Die plek, met resten uit dit of dat verleden. Een zandpad wat al eeuwen is plat gelopen, de grond is bijna tot steen geworden. Aangestampt door niet meer te tellen voeten. Grassen, hun zaden dalen neer maar krijgen geen houvast. Een smal pad, met bomen als een poort naar daar, waar ooit de stenen zijn gebruikt die het landschap in gerold waren. Meegesleept in koude tijden, een stroom van het verre Noorden en het kwam hier tot stilstand. Mensen uit een ver verleden stapelden, maakten grote kringen van de stenen als plek daar waar het leven eindigt van een geliefde. De plek met stenen werden liefdevol bedekt met aarde als een warme deken. En de natuur had zijn eigen ritme en tijd, voegde toe en de aarde kreeg kleur. duizenden jaren later vonden kindervoeten hun weg naar deze plek, waar de heuvel was afgegraven en de stenen als rotsen in het landschap stonden. Niet van plan om zich gewonnen te geven.
Kinderen maakten hun eigen spel op deze plek. De stenen werden beklommen, tikspelletjes gespeeld, verstoppen achter een van de vele stenen en soms was het gewoon een plek om liggend naar de wolken te kijken waar ook veel gebeurde. En een van die kinderen was ikzelf. Toen stond je er niet bij stil dat deze plek het enige Langgraf was hier in Nederland.
In mijn eerste wandeling werd ik mij bewust van de maat van de tijd, maar de tijd kent vele maten. De leeftijd bepaalt ook een maat want zie je deze plek als een achtjarig kind hetzelfde als de volwassene die terug gaat naar dezelfde plek…….
Mijn statief op twee maten ingesteld, 1.25 m. een lengte van een 8 jarig kind en mijn huidige lengte. Steeds op het zelfde standpunt in twee hoogtes gefotografeerd.
kinderhoogte
volwassen hoogte
Je beseft het je amper dat de wereld als kind ook letterlijk anders. De stenen zijn niet verandert van formaat, zij staan roerloos op hun plek. Zij kunnen wel tegen een stootje. Zij weten dat ze trouw moeten blijven aan deze plek, stand moeten houden. Mossen proberen grip te krijgen, er schijnen dertig verschillende mos soorten hun plek hier hebben gevonden op de stenen. Geven hun eigen kleur en voegen door de tijd hun eigen patronen toe. Ik vraag mij af of ik hier van mijn moeder mocht spelen, het was over de straat, op de Schimmeres. Ik kan het niet meer vragen ook onze vele gesprekken zijn gestold.
Pauline Kick 