‘T Fryske Waad / De Waadhoeke is voor mij een onderdeel van mijn woon en leefgebied. Lang lag IJlst aan een slufter van de Middelsee. In onze tuin vinden we nog steeds schelpen in de aardlagen en soms doen de landschappen nog steeds denken aan de landschappen achter een dijk bij de zee. Geen wonder, de hoge Hemdyk welke meandert door het landschap tussen IJlst en Sneek, was toen belangrijk. Als bewaker van het land om de Middelsee tegen te houden bij hoog water.
Het is fascinerend hoe de natuur zich beweegt en vormt door de tijd heen. Tijdens mijn wandeling door de Peazumerlánnen bij Peasens Moddergat ontdek je de kracht van de natuur, de zee, en de weersomstandigheden. De eb en vloed welke steeds weer de zee het land in en uit loopt,zijn eigen weg gaat en het land zijn vorm geeft.
Eigenlijk was het gebied al helemaal ingepolderd, maar dankzij een extreem zware storm ontstond aan de rand van de dorpen Peasens en Moddergat een natuurgebied van grote waarde. Het beukende water sloeg in 1973 een gat in de zomerdijk. Het gat dichten was te duur en hierdoor kreeg de Waddenzee vrij spel in het noordelijke deel van de polder. Zo ontstond dit bijzondere natuurgebied met een groot kweldergebied.
Gelukkig maar, een stukje natuur wat weer ontstaat door de natuur zijn gang te laten gaan. Die ochtend sta ik om 7 uur in de ochtend aan de pier om dit eerste stuk van het kweldergebied te verkennen. De lucht heeft weinig kleur en ook het landschap, het lijkt op de grafisch landschap. Het is laag water, en als ik het gebied inloop moet ik aan de residentie denken van Ierland in de zomer van 2019. Ook daar liep bij Mulranny het zeewater bij vloed de grasvelden in, maakte door de tijd heen geulen met grasvormen in het landschap. Dat zie je hier op de Peazumerlánnen ook. En door op slipping wordt het hoger gemaakt, en de eb trekt het water weer terug door de lagere geulen. Kwelder gebieden ontstaan door het op slippen, kweldergebieden zijn zeldzaam.
De vormen die achterblijven in het slip bij eb, door beweging van het water sporen trekt en slip toevoegt, lijken op duizenden losse puzzelstukjes die van elkaar los geraakt zijn, maar toch met elkaar prachtige patronen achterlaten. Die ochtend is de zee kalm en de zon maakt het water hemelsblauw. Het geeft mij een gevoel van enorme verwondering dat in dit lege eindeloze landschap een spel gaande is waarbij je alleen toe kijkt om niet te vergeten. Het landschap adem ik in en neem het mee naar binnen.
Pauline Kick 